WHOIS vs RDAP
He aha ka WHOIS?
Loaʻa ka hapa nui o nā mea nona ka pūnaewele i kahi ala e hoʻopili ai iā lākou ma kā lākou pūnaewele. He leka uila paha, he helu kelepona, a he helu kelepona paha. Akā naʻe, nui ka poʻe ʻaʻole. Eia kekahi, ʻaʻole nā kumuwaiwai pūnaewele āpau he pūnaewele. Pono kekahi e hana hou me ka hoʻohana ʻana hana e like me myip.ms a i ʻole who.is e ʻike i ka ʻike kākau inoa ma kēia mau kumuwaiwai. Hoʻohana kēia mau pūnaewele i kahi protocol i kapa ʻia ʻo WHOIS.
Ua puni ʻo WHOIS i ka wā o ka pūnaewele, i ka wā i ʻike ʻia ai ʻo ARPANet. Ua kūkulu ʻia no ka hoʻihoʻi ʻana ike e pili ana i nā kānaka a me nā hui ma ka ARPANET. Hoʻohana ʻia ʻo WHOIS i kēia manawa e kiʻi i ka ʻike e pili ana i kahi ākea ākea o nā kumuwaiwai pūnaewele a ua hoʻohana ʻia e hana pēlā no nā makahiki he ʻehā i hala.
ʻOiai ʻo ka protocol WHOIS o kēia manawa, i ʻike ʻia ʻo Port 43 WHOIS, ua hana maikaʻi i kēlā manawa, ua loaʻa pū kekahi mau lapses e pono ai ke kamaʻilio. I loko o nā makahiki, ua nānā ka Internet Corporation for Assigned Names and Numbers, ICANN, i kēia mau hemahema a ʻike i kēia mau pilikia nui o ka protocol WHOIS:
- ʻAʻole hiki ke hōʻoia i nā mea hoʻohana
- Nā mākau huli wale nō, ʻaʻohe kākoʻo ʻimi
- ʻAʻohe kākoʻo honua
- ʻAʻohe ʻano nīnau maʻamau a pane
- ʻAʻohe ala maʻamau e ʻike ai i ka server e nīnau ai
- ʻAʻole hiki ke hōʻoia i ka kikowaena a i ʻole ka hoʻopili ʻana i ka ʻikepili ma waena o ka mea kūʻai aku a me ke kikowaena.
- Ka nele o ka hoʻihoʻi hou ʻana a i ʻole ke kuhikuhi ʻana.
No ka hoʻoponopono ʻana i kēia mau pilikia, ua hana ka IETF (Internet Engineering Task Force) i ka RDAP.
He aha ka RDAP?
ʻO RDAP (Registry Data Access Protocol) kahi nīnau a pane pane i hoʻohana ʻia e kiʻi i ka ʻikepili hoʻopaʻa inoa punaewele mai Domain Name Registries a me Regional Internet Registries. Ua hoʻolālā ka IETF iā ia e hoʻoponopono i nā pilikia āpau i loaʻa i ka protocol Port 43 WHOIS.
ʻO kekahi o nā ʻokoʻa nui ma waena o RDAP a me Port 43 WHOIS ʻo ia ka hoʻolako ʻana i kahi noiʻi i hoʻonohonoho ʻia a maʻamau a me ka ʻano pane. Aia nā pane RDAP JSON, kahi hoʻoili ʻikepili i hoʻonohonoho ʻia a kaulana. ʻAʻole like kēia me ka protocol WHOIS, nona nā pane ma ke ʻano kikokikona.
ʻOiai ʻaʻole hiki ke heluhelu ʻia ʻo JSON e like me ka kikokikona, ʻoi aku ka maʻalahi o ka hoʻohui ʻana i nā lawelawe ʻē aʻe, e ʻoi aku ka maʻalahi ma mua o WHOIS. Ma muli o kēia, hiki ke hoʻokō maʻalahi ʻia ka RDAP ma kahi pūnaewele a i ʻole he mea hana kauoha.
Hoʻolaha API:
Nā ʻokoʻa ma waena o RDAP a me WHOIS
Aia ma lalo iho nā ʻokoʻa nui ma waena o ka protocol RDAP a me WHOIS:
Nīnau a me ka pane maʻamau: ʻO RDAP kahi protocol RESTful e hiki ai i nā noi HTTP. ʻO kēia ka mea e hiki ai ke hāʻawi i nā pane e pili ana i nā code hewa, ka ʻike mea hoʻohana, ka hōʻoia ʻana, a me ka mana komo. Hāʻawi pū ia i kāna pane ma JSON, e like me ka mea i ʻōlelo ʻia ma mua.
Loaʻa ʻokoʻa i ka ʻikepili kākau inoa: No ka mea he RESTful ʻo RDAP, hiki ke hoʻohana ʻia e kuhikuhi i nā pae komo ʻokoʻa no nā mea hoʻohana. No ka laʻana, hiki ke hāʻawi ʻia i nā mea hoʻohana inoa ʻole i ke komo ʻana, ʻoiai ua hāʻawi ʻia nā mea hoʻohana i hoʻopaʻa inoa ʻia.
Kākoʻo no ka hoʻohana honua: ʻAʻole i noʻonoʻo ʻia ka lehulehu o ka honua i ka wā i kūkulu ʻia ai ʻo WHOIS. Ma muli o kēia, nui nā kikowaena WHOIS a me nā mea kūʻai aku i hoʻohana iā US-ASCII a ʻaʻole i noʻonoʻo i ke kākoʻo honua a hiki i hope. Aia ia i ka mea noi e hoʻokō i ka protocol WHOIS e hana i kekahi unuhi. ʻO RDAP, ma ka ʻaoʻao ʻē aʻe, he kākoʻo honua i kūkulu ʻia i loko.
Kākoʻo Bootstrap: Kākoʻo ʻo RDAP i ka bootstrapping, e ʻae ana e hoʻohuli hou ʻia nā nīnau i kahi kikowaena mana inā ʻaʻole ʻike ʻia ka ʻikepili pili ma ka server mua i nīnau ʻia. ʻO kēia ka mea hiki ke hana i nā ʻimi ākea. ʻAʻohe ʻike pili i nā ʻōnaehana WHOIS ma kēia ʻano, e kaupalena ana i ka nui o ka ʻikepili i hiki ke kiʻi ʻia mai kahi nīnau.
ʻOiai ua hoʻolālā ʻia ʻo RDAP e hoʻoponopono i nā pilikia me WHOIS (a e hoʻololi paha iā ia i hoʻokahi lā), ʻo ka Internet Corporation For Assigned Names and Numbers e koi wale i nā inoa inoa gTLD a me nā mea kākau inoa ʻae e hoʻokō i ka RDAP me ka WHOIS a ʻaʻole e hoʻololi loa iā ia.
